انسان ها درتغییر عادت های خود ناتوان هستند !
این جمله‌ای است که برای قرن ها روی آن بحث شده است و این طرز فکر تا حد زیادی بدین خاطر است که ما دوست داریم تا مخلوق عادت های خود باشیم و بمانیم… میدانید چرا؟ چون فکر کردن کار سختی است.
واقعا کار سختی است تا هر روز فکر کنیم چطور بند کفش مان را ببندیم، چطور قدم برداریم، چطور صحبت کنیم، چطور غذا بخوریم، چطور بنویسیم و چطور زندگی کنیم؛ برای همین عادت ها کارها را برای ما ساده تر میکنند.
کافیست یکبار یادبگیرید چطور بند کفش تان را ببندید و آنرا تبدیل به عادت کنید، تا دیگر راجع به آن فکر نکنید و حتی وقتی که با تلفن صحبت میکنید بدون هیچگونه فکر کردن بتوانید بند کفش تان را ببندید و به قرار کاری تان برسید.
برای یک لحظه به برنامه‌ی روزانه‌ی خود فکر کنید؛اگر شما مثل 98% انسان‌ها باشید، عادت‌های صبحگاهی نسبتاً مشابهی را دارید که در طول سال‌های مختلف تغییر نمیکنند. اما 2% دیگر انسان‌های بسیار موفقی هستند که عادت‌های خود را مدام تغییر می‌دهند تا موفقیت خود را در زندگی به حداکثر برسانند.
دلایل زیادی برای وابستگی درازمدت انسان‌ها به عادت‌های بد وجود دارد: راحت طلبی، ترس از شکست و قدرتی که یک عادت در طی زمان به دست آورده است، از جمله این دلایل هستند. تحقیقات نشان می‌دهد که هر چه تأثیر عادت‌ها بلندمدت‌تر باشد، تغییر آن ها به مراتب سخت‌تر است.
با این وجود ما قصد داریم در این مقاله به شما بگوییم که انسان ها در هر لحظه تصمیم گیری، توانایی تغییر دارند و با کوچکترین تغییری به راحتی سازگار می‌شوند و به سرعت جای عادت های فکری قدیمی را به عادت‌های جدید و مفیدتر می دهند.
هدف ما در کنار همه ی این مسائل این است که شما را به این مسئله تشویق کنم که انسان‌ها در واقعیت نه تنها در تغییر عادت‌های خود ناتوان نیستند، بلکه اساتید تغییر هستند و توانایی کنترل عادت‌های خود را دارند.
چگونگی شکل‌گیری عادت ها و درک روند آنها
قبل از اینکه کسی بخواهید یک عادت را تغییر دهید، ابتدا باید بدانید که این کلمه «عادت»-ی که راجع به آن صحبت میکنیم چه چیز هستش، و اینکه چطور شکل می گیرد؟ قبل از اینکه بخواهیم یک عادت را تغییر دهیم، ابتدا باید به درستی آن را بشناسیم، بفهمیم که آن ها چه هستند و چگونه شکل می‌گیرند.
یک عادت بنا به تعریف روانشناسی :
«یک الگوی رفتاری است که با تکرار مداوم به دست می‌آید. یا می‌توان آن را نوعی مسئله‌ی فیزیولوژیکی دانست که خود را در قالب یک نظم مشخص به نمایش می‌گذارد و قدرت عملکرد را بالا می‌برد .
یک عادت بر اساس دیکشنری مریام وبستر و البته، بنا به تعریف لغتنامه دهخدا :
استعداد اکتسابی صدور حرکات یا تحمل تاثیراتی معین. همانطور که مشاهده کردید نه تنها در ایران، بلکه در تمام دنیا بر این باورند که عادات اکتسابی و دارای تاثیر بر رفتار انسان هستند.علاوه بر این، عادت‌ها به راحتی با تکرار شکل می‌گیرند. این یعنی نگران عادات بد تان نباشید، در این مقاله یادمیگیرد چطور ساخته شده اند، و چطور آنها را تغییر دهید. خب به زبان خیلی ساده، ماجرا از آنجا شروع میشود که اگر شما به چیزی فکر کنید و آن را مدام و مدام اجرا کنید، آن عمل تبدیل به یک عادت میشود. به گفته‌ی دانشگاه کالج لندن، شکل‌گیری یک عادت جدید 66 روز زمان می‌برد. اما انجام چنین کاری یعنی ایجاد یک عادت جدید، فقط روی کاغذ راحت است.
شما میتوانید 66 روز هر روز یک ساعت کتاب بخوانید تا کتابخوانی تبدیل به عادت تان شود؟ خب کمی دشوار است. اما شدنی است و اگر انگیزه لازم را داشته باشید، میتوانید این عادت جدید را در خود ایجاد کنید. ذهن انسان طی 5000 سال به طور مداوم طوری برنامه‌ریزی شده تا همه چیز را سیاه و سفید ببیند.
به همین خاطر است که ما یاد گرفتیم تا اگر چیزی را نمی‌توانیم تغییر دهیم، به جای اینکه باور کنیم که آنها قابلیت تغییر و سازگاری دارند بگوییم همین است و کاری نمی‌توان کرد. به همین خاطر، ایجاد عادت‌های جدیدی که شما در انجام آن ثابت قدم بمانید، بسیار چالش‌برانگیز است؛ زیرا شما باید در ذهن خود به جنگ آن عادت قدیمی که میخواهد جایش را به عادت جدید بدهد بروید. آگاهی از این شیوه تفکر انسان بسیار حیاتی است تا بتوانیم اراده‌ی لازم برای تغییر آنچه را که می‌خواهیم بدست آوریم. برای یک انسان هیچ محدودیتی در عمل وجود ندارد، اما این عادت ها و برداشت های فکری مخرب باعث شده که ما خود را در دام محدودیت‌ها ببینیم.
عادت ها خودآگاهانه شروع می‌شوند و ناخودآگاهانه به پایان می‌رسند .
یکی از دیگر تضادهایی که در راه ایجاد عادت‌های جدید و بهتر وجود دار.د بیان این مطلب است که انسان ها نمی توانند به طور خودآگاهانه از عادت‌های خود اطلاع پیدا کنند. بخش اعظمی از باورها،اعتقادات و ارزشهای وجودی انسان‌ها و طرزفکر آنها درباره‌ی خودشان در دوران کودکی شکل گرفته است؛ قبل از اینکه بتوانند خودشان، چیزی را که دوست دارند به آن اعتقاد داشته باشند، انتخاب کنند و یا حتی قبل از اینکه بدانند چطور یک موقعیت پیش آمده را به طور صحیح درک و تحلیل کنند.
این همان جایی است که ذهن نقش مهمی را ایفا می‌کند؛اما حافظه‌ی ما در اغلب موارد توسط چارچوب فکری امروزی ما تحریف شده است . اتفاقی که در یک مقطع از هیچ اهمیتی برخوردار نبود، امروز و در این فضای ذهنی جدید به یک هدف تبدیل میشود.
عادت‌های فکری که در دوران بلوغ شکل می‌گیرند، تا زمانی که با یک عادت بهتر جایگزین نشوند احتمالا همچنان یک تأثیر ناخودآگاهانه خود را بر روی ما می‌گذارند. یک انسان می‌تواند به راحتی با تلقین یک فکر به خودش و تمرین کردن آن مثل یک عادت، به طور خودآگاهانه افکار مثبت را به ذهن ناخودآگاه خود بفرستد و فرآیند ذهنی خود را تغییر دهد.
تلقین به نفس یک فکر خودآگاهانه است که به ذهن ناخودآگاه ارسال میشود.
از آنجایی که افکار، محرک‌های بسیار متغیری هستند، تکرار دوباره و دوباره‌ی آنها، باعث ایجاد یک عادت فکری جدید میشود. به همان شکلی که یک عادت در لایه‌ی سطحی ایجاد میشود، می‌تواند در یک لایه‌ی شیمیایی نیز شکل بگیرد. دانستن این اصل بنیادین برای مبارزه با بخش ناراحت‌کننده‌ی تغییر بسیار مهم است .
عادت ها تغییر نمیکنند و تنها با عادت‌های جدیدی جایگزین می‌شوند…
برای اینکه به سرعت با تغییر سازگار شویم، در کنار همه‌ی مطالب گفته شده، دانستن این مسئله بسیار حیاتی است که بدانید عادت های قدیمی ناگهان غیب نمی‌شوند بلکه جای خود را به عادت‌های جدید و بهتری می‌دهند. از طرفی بدن و ذهن ما هم این مسئله را می‌دانند و به همین خاطر در برابر تغییر مقاومت میکنند؛ به این خاطر است که عادت‌ها به راحتی جایگزین نمی‌شوند. اکثر مردم فکر میکنند بسیاری از عادت‌های بد انسان‌ها بخاطر استرس و خستگی ایجاد می‌شوند، دو عنصری که به طور مستقیم بر روی ذهن و بدن و مقاومت آن ها در مقابل عادت‌های جدید تأثیر می‌گذارند.
به خاطر این مقاومت ذاتی انسان‌ها در مقابل تغییر، 98% افراد تصور میکنند که فکر کردن به اینکه تغییر یک عادت فرآیندی بلندمدت است، آنها را به مقاومت بیشتری در مقابل این تغییر وا می‌دارد… در صورتی که اینطور نیست ! انسان‌ها در تغییر عادت های خود ناتوان نیستند و فقط کافیست راه و روش آنرا پیدا یادبگیرد.
خب، شما یادگرفتید که :
• عادات آنی شکل نمیگیرند و آنی هم تغییر نمیکنند .
• عادات اکتسابی اند و برای ایجاد عادات جدید تمرین و پافشاری لازم است .
• شما عادتی را نمیتوانید حذف کنید، مگر اینکه با عادتی بهتر جایگزین کنید .
تغییر صبوری، اراده‌ی جدی و ثبات‌قدم میخواهد.برای اینکه یک تغییر از مرحله‌ی خودآگاهانه وارد حالت غیرارادی شود باید تقریباً برای 66 روز تمرین کرد که به اندازه‌ی کافی زمان زیادی است. انسان‌ها باید چگونگی اصلاح عادت های خودشان را بدانند؛ زیرا تنها تفاوت بین ما و کسانی که در زندگی از آنها الهام می‌گیریم و دوست داریم تا مانند آنها باشیم، عادت‌هایی است که باید تغییر دهیم.